Sochaczewscy Żydzi ginęli w Treblince

Żydzi mieszkali w Sochaczewie od średniowiecza. Na przestrzeni wieków liczba wyznawców judaizmu w Sochaczewie stopniowo wzrastała. W 1793 roku żyło tu 997 osób pochodzenia żydowskiego, co stanowiło aż 86% całej populacji. Pod koniec XIX wieku Sochaczew stał się jednym z ważniejszych ośrodków chasydzkich (chasydyzm - żydowski ruch religijny o charakterze mistycznym). W 1883 roku w mieście osiedlił się rabin Abraham Bornstein. Z inicjatywy Bornsteina w Sochaczewie powstała wyższa szkoła religijna. Uznanie przyniosły mu też książki o tematyce religijnej. Wkrótce wokół Bornsteina skupiła się liczna grupa uczniów - chasydów. Dynastię sochaczewskich cadyków kontynuowali jego potomkowie: Samuel i Dawid.

Według spisu ludności z 1931 roku miasto liczyło prawie 11 tyś. ludzi, z czego Żydów ponad 3 tyś. Po zajęciu Sochaczewa przez nazistów, Żydzi zostali poddani licznym represjom. W styczniu 1940 roku na terenie miasta utworzono getto, w którym stłoczono około dwóch tysięcy osób. Cześć Żydów wywieziono do getta w Żyrardowie. Pozostałych w dn. 15 i 16 lutego 1941 roku deportowano do Warszawy, skąd później trafili do obozów zagłady. Holocaust przeżyli nieliczni.

Tyle wiedziałem z historii miasta. Wczoraj uświadomiłem sobie naocznie, że sochaczewscy Żydzi w większości zginęli w obozie zagłady - w Treblince. Upamiętnia ich głaz z napisem "Sochaczew". Nazistowska machina zamordowała tam w sumie około 800 tyś. Żydów z całej Europy.